Islamitische filosofie: het rechte pad

Geplaatst

Waarom heeft Allah de mens geschapen? Wat is de zin van het leven hier op Aarde? Soms raken we de kluts kwijt in deze hectische wereld, waar alles chaos lijkt! Toch is dit een illusie, want diep onder deze chaos bevindt zich een goddelijke structuur, een kosmische orde, een grote harmonie. We zouden kunnen zeggen dat het Plan van Allah de hele wereld, met alle mensen daarin, structureert. Er gebeurt niks buiten de wil van Allah!

Islam: Overgave aan de wil van Allah

Het woord islam is afgeleid van het Arabische wortelpatroon SLM, waar ook het woord ‘salaam’ vandaan komt. Salaam betekent vrede. Iemand die moslim is, wordt geacht zich over te geven aan de wil van Allah. Wat heeft dat met vrede te maken? Het is de acceptatie van het plan dat Allah voor ons in petto heeft! Een moeder gaat online een magische taart bestellen voor haar kind en het kind accepteert deze met blijheid. Als wij alles wat ons overkomt kunnen accepteren als zijnde het plan van Allah voor ons, dan is er geen innerlijke weerstand meer. Dan is er innerlijke vrede. Misschien zelfs een diep gevoel van dankbaarheid!

Het huis van oorlog versus het huis van vrede

Helaas lijkt dat diepe gevoel van vrede en dankbaarheid vaak onbereikbaar. Dat komt omdat we ons in Daar-ul-Harb bevinden, letterlijk: ‘in het huis van oorlog’, in het gebied van tweedracht. Hoe komen we daarin terecht? Door weerstand te bieden aan de gebeurtenissen die ons overkomen. Weerstand betekent stress. Het betekent eigenlijk dat we tegen de stroom van het leven ingaan. We hebben geen vertrouwen in het plan van Allah voor ons en willen het leven zelf controleren met alle gevolgen van dien. Die gevolgen veroorzaken de chaos waarin we leven! Het huis van oorlog betekent dat we niet in harmonie zijn met de wil van Allah.

Daartegenover staat Daar-ul-Islam, letterlijk: het huis van vrede. Dit is een innerlijke staat van zijn. We hebben ons overgegeven aan de wil van Allah en we hebben de weerstand tegen alles wat ons overkomt opgegeven. Tweedracht heeft plaatsgemaakt voor acceptatie. We leven in harmonie met de wereld om ons heen.

Nafs en Rooh

Allah heeft de mens tweeledig geschapen. We hebben een ‘Nafs’ (vergelijkbaar met ons ego, onze vergankelijke ziel) en Allah heeft ons tevens gezegend met ‘Rooh’. Rooh is de vonk van Allah die in onze harten zetelt. Onze Nafs is verbonden met onze begeerten, het willen hebben van wereldse zaken. De Rooh daarentegen vertegenwoordigt ons innerlijke kompas die ons het rechte pad ingeeft, het pad terug naar Allah. Deze wereld zit vol met verleidingen van allerlei aard. Onze Nafs haakt hier graag op in met haar begeerten. Volgens het soefisme (de mystieke tak van de islam) is het de bedoeling dat wij onze Nafs uiteindelijk kunnen beheersen en dat we de Rooh in onze harten de ruimte geven, opdat wij het rechte pad kunnen bewandelen, het pad dat leidt naar de mystieke eenwording met Allah!